Straż Graniczna Komenda Główna Straży Granicznej Alarm na Bałtyku - statek Ivan płynie w kierunku Naftoportu - Aktualności

Trening odbył się około 3 mile morskie na północ od portu w Gdańsku, a jego obserwatorami byli m.in. Hans Leijtens z Frontexu, kmdr SG Wojciech Heninborch i kmdr por. SG Grzegorz Glista Zastępcy Komendanta MOSG. 

Przedsięwzięcie podzielono na trzy odrębne fazy. Każda z nich miała na celu trening umiejętności, realizację zadań zgodnie z posiadanymi uprawnieniami i koordynację współpracy. Scenariusz zakładał zadania skoncentrowane na nadzorze i kontroli granic morskich, operacji poszukiwawczo-ratowniczej i kontroli rybołówstwa.

Głównym „bohaterem” ćwiczenia był nieznanej bandery statek rybacki o nazwie IVAN, który na potrzeby treningowe symulował statek Zodiak II Urzędu Morskiego w Gdyni.  Kapitan jednostki nie reagował na polecenia Straży Granicznej nakazujące zatrzymanie statku i umożliwienie wejścia funkcjonariuszy grupy kontrolnej Kaszubskiego Dywizjonu Straży Granicznej. Informację o jednostce płynącej z litewskiej wyłącznej strefy ekonomicznej w kierunku gdańskiego portu Straż Graniczna otrzymała od strony litewskiej. Zidentyfikowano ją wcześniej na radarach. Płynęła bez włączonego systemu automatycznej łączności AIS. Gdy bez zgłoszenia i zezwolenia wpłynęła na wody Zatoki Gdańskiej natychmiast zareagowała Straż Graniczna.

Patrolowiec SG-301 gen. Józef Haller, który właśnie realizował wspólny patrol z Inspektoratem Rybołówstwa Morskiego został natychmiast skierowany w rejon przebywania statku. Zaangażowano do akcji samolot turbolet SG. Na rufie IVANA piloci Straży Granicznej zidentyfikowali kilka kłócących się między sobą osób, prawdopodobnie nie wchodzących w skład załogi. W tym samym czasie statek nadał sygnał „Gdańsk help – Gdańsk help – Gdańsk help”. Bez żadnych innych informacji. Na rufie statku doszło do szamotaniny. Dwie osoby wypadły za burtę. Ale IVAN także na to nie reagował, nadal płynąc ze stałą prędkością 6 węzłów. Zaalarmowano SAR celem udzielenia pomocy.

Gdy statek kierował się w stronę Naftoportu, do akcji zadysponowano funkcjonariuszy z Wydziału Zabezpieczenia Działań MOSG, którzy na jego pokład wykonali abordaż. Natrafili na nim na pakunki z podejrzeniem szmuglowanych przez Bałtyk materiałów wybuchowych i amunicji. Część z nich załoga zdążyła się pozbyć, wrzucając je do zatoki zanim na pokładzie znaleźli się kontrterroryści. Funkcjonariusze przeszukali pokład, obezwładnili niebezpiecznych pasażerów, zabezpieczyli przedmioty i umożliwili wejście grupie kontrolnej Kaszubskiego Dywizjonu SG. Statek rybacki IVAN pod eskortą funkcjonariuszy dostał odprowadzony do najbliższego portu, celem przeprowadzenia dalszych czynności weryfikacyjnych i procesowych.

W tym czasie okręt Marynarki Wojennej RP ORP Kaszub, który realizował własne zadania, nawiązał kontakt z SG-301 i zaznaczył swoją gotowość do ewentualnego udzielenia wsparcia w przypadku zaistnienia takiej potrzeby.

W treningu uczestniczyły jednostki: OPV SG-301, Okręt MW ORP Kaszub, WIATR Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa (SAR), Zodiak II Urzędu Morskiego w Gdyni oraz pontony SG-005 i SG-009. Na zakończenie, na Nabrzeżu Ziółkowskiego w Gdańsku w ramach corocznej konferencji Europejskiej Straży Przybrzeżnej (AECGE 2025) odbyła się ceremonia przekazania przewodnictwa pomiędzy agencjami.

Był to wspólny trening Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej Frontex i Morskiego Oddziału Straży Granicznej przy udziale Europejskiej Agencji Kontroli Rybołówstwa EFCA, Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Morskiego EMSA i innych służb - Marynarki Wojennej, Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa SAR, administracji morskiej i lotnictwa Straży Granicznej.

Od 16 czerwca patrolowiec z Kaszubskiego Dywizjonu Straży Granicznej SG-301 Generał Józef Haller rozpoczął Wielozadaniową Operację Morską Baltic Sea 2025 na Morzu Bałtyckim pod auspicjami Agencji Frontex, która potrwa do października 2025 roku. Biorą w niej udział służby porządku publicznego regionu Morza Bałtyckiego: Litwa, Łotwa, Estonia, Finlandia oraz Polska, a także Europejska Agencja Straży Granicznej i Przybrzeżnej Frontex, Europejska Agencja Kontroli Rybołówstwa (EFCA) oraz Europejska Agencja Bezpieczeństwa Morskiego (EMSA).     

Obszar operacyjny obejmuje wody wewnętrzne, morze terytorialne i wyłączną strefę ekonomiczną (WSE) państw gospodarzy. Główne cele operacyjne wyznaczone do realizacji przez Straż Graniczną to: bezpieczeństwo morskie i kontrola ruchu statków, patrolowanie obszarów morskich, ochrona środowiska i reagowania w przypadku jego naruszenia, bezpieczeństwo statków oraz portów, monitorowanie i nadzór obszarów morskich. Realizowane będą także zadania w zakresie zapobiegania nielegalnej migracji, kontroli rybołówstwa morskiego i ochrony infrastruktury krytycznej.